W krajach niemieckojęzycznych – w Niemczech i Austrii – a także w regionach znajdujących się pod ich silnym wpływem – np. w Danii oraz Szwedzkiej Skanii przez wieki należącej do Danii, a także w Wielkopolsce – dzień św. Marcina czyli 11 listopada obchodzi się jako bardzo radosne święto. Z tej okazji zwykło się serwować Świętomarcińską pieczoną gęś, Martinigansl (w Danii Mortensgås, a w Szwecji Mårtengås), a także czerninę z jej krwi (w Skanii nazywa się Svartsoppy). Tradycja ta wywodzi się ponoć od okoliczności w jaki św. Marcin został biskupem Tours. Pierwotnie nie chciał przyjąć tej funkcji i schował się przed wiernymi w szopie. Przebywające tam gęsi podniosły jednak alarm i zdradziły jego obecność.
Tradycja tradycją, ale współcześnie z przyczyn praktycznych, szczególnie w Danii, coraz częściej zamiast gęsi używa się kaczek, które są mniejsze i bardziej dostosowane do możliwości współczesnej, mniejszej rodziny.
Sposobów ich pieczenia jest bardzo wiele – zazwyczaj do faszerowania używa się jednak jabłek, a klasyczną przyprawą jest majeranek.
Składniki:
– gęś sprawiona
– jabłko obrane ze skórki i pokrojone na kawałki
– pomarańcza obrana ze skórki i pokrojona na kawałki
– cebula posiekana w półtalarki
– łyżka rodzynek
– 2 łyżeczki majeranku
– łyżeczka kminku
Przygotowanie:
- Piec rozgrzać do 220 st.C.
- Przygotować farsz: owoce, cebulę, kminek i połowę majeranku wymieszać i posolić
- Gęś nafaszerować, natrzeć solą, posmarować nieco tłuszczem i ułożyć w brytwannie piersiami do dołu. W ten sposób piec ją około pół godziny.
- Gęś wyjąć i przekręcić. Piersi oprószyć pozostałym majerankiem, przykryć i ponownie wstawić do piekarnika aby piekła się jeszcze 2 i pół godziny. Tym razem w temperaturze 200 st.C.
- Co jakiś czas gęś podlewać wytopionym tłuszczem. Będzie to też dobry sos pieczeniowy (można go nieco rozrzedzić bulionem drobiowym).
Serwując gęś piersi, gdzie znajduje się najwięcej mięsa, najpierw wyciąć po czym pokroić w plastry i podlać sosem z pieczenia. Podawać z kluskami ziemniaczanymi, ew. knedlami oraz czerwoną kapustą.
(Tradycja pieczenia gęsi na 11 listopada coraz popularniejsza robi się także w Polsce. I to nie tylko Wielkopolsce. Akcja: Gęsina na św. Marcina, od kilku lat prowadzona jest m.in. w woj. Kujawsko-Pomorskim)
