Południowoamerykańskie Chili Habanero to uosobienie ostrości. Jest papryką odmiany łac. Capsicum chinense i wywodzi się z Amazoni. Nie mniej już co najmniej osiem i pół tysiąca lat temu pojawiła się w Meksyku – na ten sam okres datuje się także znaleziska w Peru. Równolegle poprzez Kolumbię dotarła na Karaiby. Nieadekwatna nazwa Papryka Chińska to efekt błędu XVIII wiecznych biologów, którzy mało fachowo jej miejsce pochodzenia umiejscowili w Chinach.
Habanero w skali ostrości Scovilla mieszcząca notująca pomiędzy 100.000 a 350.000 punktów (w swej podstawowej wersji), to wciąż najbardziej pikantna papryka, znajdująca się w powszechnej sprzedaży (jest nawet 70 razy ostrzejsza niż popularna Jalapeno). Ma przy tym niezbyt duże tradycyjnie żółto-pomarańczowe i czerwone owoce (2 – 5 cm), które poza pikantnością dają też przyjemny owocowy smak. Zagłębiem produkcyjnym Habanero jest Jucatan, skąd zresztą wywodzi się jej najostrzejszy meksykański kultywar: Habanero Caribbean Red. Najbardziej pikantną odmianę w ogóle wyhodowali jednak Amerykanie, którzy stworzyli Habanero Red Savina, przez pewien czas uznawaną, za najostrzejsze chili świata. Są też dużo łagodniesze wersje takiej jak Habanero Condors Beak. Habanero jest przy tym spokrewniona z karaibskim Scotch Bonnet.
Ze względu na popularność i znaczenie Habanero wyhodowano zresztą znacznie więcej jej odmian, m.in.:
- żółto-pomarańczową Habanero Big Sun uprawiana w Afryce, o dość dużych owocach (6 – 7 cm): 250.000 – 300.000 punktów skali Scovilla
- niewielkie (2 cm) Habanero Black Congo, które dojrzewając zyskują czekoladowo-brązowy kolor: 250.000 – 300.000 punktów skali Scovilla
- również czekoladowo-brązowe wywodzące się z Jamajki Habanero Chocolate, które jest jednak nieco większe (5 cm) i ostrzejsze: 300.000 – 425.000 punktów skali Scovilla
- wywodzący się z Gambii jasnopomarańczowe Habanero Gambia, o całkiem sporych strąkach (5 – 7 cm)
- żółta wywodząca się z Karaibów Habanero Golden, która poza tym że dość duża (do 6 cm) jest przy tym dość pikantna: 300.000 – 400.000 punktów skali Scovilla
- również żółte (a właściwie cytrynowe) Habanero Hot Lemon, o nieco wyciągniętych (5 cm) i pofałdowanych strąkach: 150.000 – 325.000 punktów skali Scovilla
- meksykańska, czerwona Habanero Jaguar, wyhodowana dla ubogich farmerów jako uprawa efektywna i odporna na choroby: 300.000 – 350.000 punktów skali Scovilla
- dość duża i nieco wydłużona Habanero Long Chocolate, która dojżewając robi się brązowa
- wyjątkowo ostra, czerwona Habanero Martinique najbardziej spokrewniona ze Scotch Bonnet: 350.000 – 400.000 punktów skali Scovilla
- rosnąca na Karaibach Habanero Mustard, która z musztardą ma wspólny tylko kolor: 150.000 – 325.000 punktów skali Scovilla
- wyhodowana w Europie Habanero Naranja, która przypomina nieco indyjską Bhut Jolokia
- Habanero Orange Devil, będące krzyżówką Habanero z Papryką Roczną (łac. Capsicium Annum), dająca małe (3 cm) pomarańczowe i ostre owoce: 300.000 – 350.000 punktów skali Scovilla
- wyhodowaną w USA Habanero Pastel, o pomarańczowych i relatywnie łagodniejszych owocach
- rosnącą na Karaibach Habanero Peach o pofałdowancyh strąkach w kolorze brzoskwini: 150.000 – 325.000 punktów skali Scovilla
- wyhodowane przez Holendrów z Westland Peppers Habanero Red Dragon o intensywny, owocowym aromacie i smaku
- czerwone i przypominające dzwonek Habanero Tasmanian rosnące na Tasmanii
- rosnące w Peru Habanero White (nazywane też peruwiańskim) o niezwykłych, białych owocach (nieco wydłużonych) i standardowej ostrości: 150.000 – 325.000 punktów skali Scovilla
- podobne Habanero White Bullet o małych (2 cm) i białych strąkach: 200.000 – 300.000 punktów skali Scovilla
- Habanero White Giant o dość okrągłych ale mocno pofałdowanych owocach (ok. 3 cm średnicy) koloru jasnej żółci: 100.000 – 300.000 punktów skali Scovilla
- rosnące na Kostaryce Habanero Yellow, o żółtych, długich na 5 cm strąkach: 100.000 – 350.000 punktów skali Scovilla
- meksykańskie Habanero Yucatan White o malutkich, przypominających fasolki owocach w żółtym kolorze: 300.000 – 350.000 punktów skali Scovilla
- wyhodowane na Penn State University (w Pensylwanii) Habanero Zavory, które poza tym, że zachowało wygląd i smak Habanero, to straciło całą jego ostrość: do 100 punktów skali Scovilla
- rosnące na francuskich antylach (St. Lucia i Martynika) Habanero Bonda Ma Jacques o wydłużonych (6 cm) żółtych strąkach o świeżym owocowym smaku