Keitetyt Ravut (Raki gotowane)
Liczne jeziora i rzeki
Finlandii od wieków były wyjątkowo bogate w Raki. W szczególnie dużych ilościach łowiono je pod koniec lata. Finowie nie mięli jednak umiaru w łowieniu i jedzeniu tych skorupiaków. Dziś rodzime sztuki są już więc raczej rzadkością – najczęściej sprowadza się je z
Turcji. Najprostszy i najbardziej powszechny sposób ich przyrządzania, to
Keitetyt Ravut: gotowane z
koperkiem, wszechobecnym w krajach nordyckich.
...
Rosvopaisti (Jagnięcina pieczona w ognisku)
W dosłownym tłumaczeniu nazwa tej
fińskiej potrawy znaczy tyle co
pieczeń zbójecka. W praktyce
Rosvopaisti to po prostu pieczona
jagnięcina. Szczególny jest jedynie sposób jej przyrządzania. Mięso zabejcowane przyprawami zawijane jest w folie zakopywane w piasku, na którym rozpala się ognisko. Tak mięso dochodzi w ciągu kilka godzin.
Jest to tradycyjny zwyczaj pasterski na prosty i nieabsorbujący sposób przygotowania mięsa. Co ciekawe był on jednak popularny nie tylko na pustkowiach Finalndii, ale nawet stepach Eurazji. Różnica polegała na tym, że w ubogiej w drzewo Mongolii pieczono tak jagnięcinę w nocy, przy okazji wieczornego palenia ogniska. W Finlandii można było sobie pozwolić na ogień w środku dnia, tylko do celów kulinarnych. Zwykle mięso zakopywało się więc w południe, aby było gotowe na wieczór.
Dziś jagnięcina to w Finalndii rzadki i drogi rarytas, więc Rosvopaisti pozostawione jest na specjalne okazje.
...
Mativoi
Mativoi to fińskie masło kawiorowe, którym smaruje się pieczywo. Zwykle do wbogacenia smaku jednej kostki masła (250 gr) wystarczy słoiczek (50 gr) kawioru byle z ryb słodkowodnych. Wypada jeszcze doprawić pieprzem.
Ridder / Ridderost
Ridder to półtwardy norweski ser krowi o intensywnie żółtym kolorze. Ma dość łagodny smak. Ridder został opracowany w 1969 roku przez mleczarzy ze wsi Tresfjord, a dziś produkuje go koncern Tine.
Pultost
Pultost to norweska pasta serowa. Robi się ją z maślanki. Jest ostra i ma dość ciemny kolor. Do tego jest zaprawiany kminkiem. Występuje w dwóch wersjach: Loiten o jednolitej konsystencji oraz granulowany Hedemark.
Snøfrisk
Snøfrisk to norweski świeży kozi ser – jego nazwa znaczy tyle co świeży śnieg.
Gudbrandsdalsost
Gudbrandsdalsost to swego rodzaju hybryda serwatkowych serów Brunost i Geitost. W jego przypadku przed karmelizacją serwatkę mleka koziego miesza się z krowią. Mimo takiego zabiegu ser ostrością nie ustępuje Geitostowi.
Geitost / Getost
Geitsost to wywodzący się z Norwegi, ale popularny też w Szwecji (Getost), karmelizowany ser serwatkowy. Produkuje się go podobnie jak bardziej znany Mesost, ale tradycyjnie do jego wytwarzania używano mleka koziego (geit znaczy koza).
Prim / Messmör / Mysingur
To rodzaj skandynawskiego sera powstałego w wyniku gotowania śmietany, w technice podobnej do wytwarzania serwatkowego sera Mesost. Prim (w Norwegii), Messmör (w Szwecji) i Mysingur (w Islandii) gotuje się jednak nieco krócej (podobnie jak kajmak) przez co efektem jest rodzaj sera topionego – sprzedaje się go także w tubkach. Tę technikę opracowano w końcu XIX w wioskach norweskiej doliny Gudbrands – twórczynią Prim była ponoć tutejsza gospodyni Anne Hov.
Myseost / Mesost / Brunost / Mysuostur
To skandynawski ser serwatkowy - Mys znaczy serwatka. W odróżnieniu od znanej włoskiej Riccoty, tutaj serwatkę z krowiego mleka odparowuje się, aż na dnie zostanie skarmelizowany, nieco już brązowy skrzep. Później tężeje jeszcze w formie i jest cięty na kawałki.
Nazwę ma różna w zależności od kraju:
Szwecja – Mesost lub Brunost
Norwegia - Brunost
Dania - Myseost
Islandia - Mysuostur
