Oltermanni
Oltermanni to fiński półmiękki kremowy ser produkowany w stylu duńskiego Harvati. Wytwarzany jest przez koncern Valio znany z takich serów jak Aura. Został opracowany w latach 70-tych, ale na rynek trafił w roku 1980 z okazji 75-lecia firmy. W ciągu kolejnych trzech dekad stał się najpopularniejszym fińskim serem (dziś jest to już marka pod którą produkuje się różne typy sera, np. cheddar).
Oltermianni po fińsku znaczy tyle co starosta.
Aura
To dość nowy fiński półmiękki ser pleśniowy. Jest on dostępny w dwóch wersjach, obu pokrytych niebieską pleśnią – młodsza, dojrzewa sześć tygodni, podczas gdy starsza, bardziej żółta tzw. Aura Gold, dojrzewa dwanaście tygodni. Nazwę swoją zawdzięcza rzece Aura mającej ujście w Turku na południowo-zachodnim wybrzeżu kraju. Wytwarzany jest jednak w środkowej Finalndii w Äänekoski, gdzie mieszczą się mleczarnie producenta, koncernu Valio, znanego przede ...
Leipäjuusto / Juustoleipä
Ten świeży ser wywodzi się z północy Finlandii z Ostrobothnia. Przygotowuje się go z mleka krowiego wzbogacanego niekiedy mlekiem kóz, a nawet reniferów. Formowany jest w płaskie krążki o grubości 2 – 3 cm. Jada się go jednak nie tylko gdy jest świeży, ale także po podsuszeniu. Leipäjuusto zwykle także grilluje się oraz smaży. Serwuje się go z Lakką.
Kawior / Ikra
Kawior to bardziej spożywcza nazwa rybiej ikry - chociaż we Francji np. jada się także Caviar d'Escargots czyli ikrę ślimaków. Jego cechą charakterystyczną jest użycie soli jako konserwanta.
Pierwsze zapiski o serwowaniu na przyjęciach rybich jajeczek pochodzą jeszcze ze starożytności. Matecznik współczesnego kawioru to Morze Kaspijskie, skąd pochodzi najwyżej ceniony kawior z różnego rodzaju Jesiotrów. Pierwszymi, którzy go docenili nie byli jednak Rosjanie, ale ...
Ristiinnaulittu Lohi / Loimulohi (Ryba z ogniska)
To tradycyjny finlandzki sposób na grillowanie świeżo złowionych ryb, w szczególności tych bardziej tłustych, takich jak łosoś. Ristiinnaulittu Lohi znaczy po Fińsku tyle co ukrzyżowany łosoś, a Loimulohi to płonący łosoś. Był to zwyczaj praktykowany jeszcze na łowiskach. Rybę przybijało się, np. drewnianymi kołeczkami, do deski a tę podpartą ustawiało się koło ogniska. Ryba się wędziła w gorącym dymie, a tłuszcz z niej skapywał po desce. Dzięki temu była ...
Rössypottu (Zupa z krwawą kiszką)
Fińska Rössypottu, jak wiele innych krwawych specjałów przygotowywanych w całej Europie, tradycyjnie sporządzana była jesienią, w czasie świniobicia. To rodzaj zupy gulaszowej, a do garnka z nią wrzucano różne świeże
wieprzowe "odpadki" pozostałe po wyrobie wędlin, wzbogacone garścią warzyw (od tego czasu w przepisie przybyło warzyw i ubyło mięsa, chociaż wielu obstaje tylko przy dodawaniu
ziemniaków). Głównym bohaterem jest tu jednak tzw.
Rössy, od której zupa wzięła nazwę. To rodzaj krwawej kiszki przygotowanej z
mąki żytniej z dodatkiem przypraw (takich jak
majeranek,
gałka muszkatułowa i
biały pieprz), piwa oraz świeżo utoczonej krwi - najczęściej wieprzowej, chociaż może być też
wołowa, a nawet z reniferów. Jada się ją zresztą nie tylko w zupie - serwuje na ciepło z
borówkowym dżemem, a także na zimno z pieczywem.
Rössypottu to specjalność regionu
Oulu w północno-zachodniej Finlandii, ale jest popularna w całej północnej części kraju, jak również w
Szwecji (podobno wywodzi się z Niemiec). Nawiązuje do nieco podobnej zupy
Mykyrokka wywodzącej się z środkowej części kraju.
...
Mykyrokka / Tappaiskeitto (Zupa mięsna z kluseczkami)
Mykyrokka, zwana też czasem
Tappaiskeitto czyli
zupą rzeźnika, to specjał środkowej
Finlandii, regionu
Sawonii. Jak wskazuje nazwa to danie bardzo mięsne. Można w niej odnaleźć tłuste kawałki
wieprzowiny i podroby w towarzystwie tzw.
Myky czy też
Mykytaikina. Są to kluseczki od których zupa wzięła swoją nazwę – zagniata się je z
mąki żytniej lub
jęczmiennej z dodatkiem krwi wieprzowej.
Mykyrokka podobnie jak wywodzącą się z zachodu kraju
Rössypottu zwykło się przyrządzać jako ukoronowanie świniobicia, a jednocześnie sposób na wykorzystanie mięsnych resztek, które pozostały z wyrobu wędlin.
Poniżej przepis na zupę i na kluski z krwią, które można jednak zastąpić zwykłymi kluskami kładzionymi.
...
Kainuulainen Kalakeitto (Zupa Rybna)
Kainuu to położony w środkowo-wschodniej części
Finlandii region graniczący z Rosją. Jest to jedno wielkie pojezierze. Lasy zajmują tu aż 95 proc. powierzchni i są poprzetykane setkami jezior i rzek - jedna z etymologicznych teorii nazwę Kainuu tłumaczy jako
kraina bagien. Z tego względu Kainuu jest fińskim zagłębiem wędkarskim - szczególnie popularne są połowy okoni i szczupaków. To właśnie te ryby były tradycyjną bazą do tutejszej
Kainuulainen Kalakeitto czyli
zupy rybnej a la Kainuu. Od czasu, gdy danie to zdobyło popularność w całym kraju, do jego przygotowania zaczęto używać także ryb morskich nie tylko tych o białym mięsie, ale także
łososia.
Kainuulainen Kalakeitto zdążyła już wejść w skład menu Bożonarodzeniowego. Zwykle podaje się ją z żytnim chlebem.
...
Kalakukko (Ciasto z rybami)
.jpg)
Nazwa tego
fińskiego dania znaczy tyle co
rybi kogut. Wbrew pozorom nie jest to jednak rodzaj pieczonego drobiu, ale ciasto chlebowe nadziewane rybami.
Kalakukko przypominające ruski piróg, wywodzi się z
Savo (za jego miejsce narodzin uchodzi miasteczko
Kupio). To prowincja ze środkowo-wschodniej części kraju, znajdującej się pod wpływem kultury ruskiej nie mniejszym niż polskie kresy wschodnie. Ten sposób przygotowania ryb powoduje, że długo zachowuje ono świeżość, dlatego Finowie często nazywają je „największą konserwą świata”. Na wschodzie Finalndii Kalakukko można dostać w dobrych piekarniach.
...
W Finalndii kawior ryb morskich jada się rzadko. Dlatego gdy trafi się ikra śledzia bałtyckiego (Mäti Silakka) zwykle się ją smaży. Robi się to krótko, 2-3 minuty, wraz z zeszkloną na maśle cebulą. Na koniec warto doprawić przynajmniej pieprzem i podawać z grzankami.
...