Maraschino / Maraska
Włoskie Maraschino czy też
Chorwacka Maraska to rodzaj wiśniówki wywodzący się z dalmackiego miasta
Zadarze (po Włosku
Zara). Pierwsze przepisy na tę nalewkę pochodzą z XVI wieku. Przez wieki był to obszar kontrolowany przez
Wenecjan, więc nić dziwnego, że pierwszą destylarnię Maraski (
Factory Maraschino Drioli Zadar) w 1759 założył
Francesco Drioli (w 1821 swoją fabrykę założył także
Genuańczyk Hieronim Luxardo). Dzięki nim Maraschino szybko zawojowało rynek Włoski.
Po drugiej wojnie światowej wraz z utraceniem Zadaru przez Włochy, produkcja została zakończona. Odnowioną ją na półwyspie apenińskim – rodzina
Luxardo założyła nową destylarnię koło
Padwy, a
Drioli wrócili do
Wenecji i wybudowali zakład w pobliskiej
Mirze, zamknięty zresztą w latach 60-tych. Poza nimi ważnymi producentami była także rodzina
Valhov która przeniosła się
Casoni koło Modeny. Produkcję Maraschino wznowili też Jugosłowianie. Po przegranym procesie musieli jednak zmienić jej nazwę na Maraska.
...
Pelinkovac / Pelin
Pelinkovac to chorwacki bitter ziołowy, którego głównym składnikiem aromatycznym jest piołun - po chorwacku pelin. Jego moc waha się od 28 do 35 proc. Pelinkovac popularny w Zagrzebiu serwuje się z plasterkiem cytryny na lodzie. Najbardziej znane marki to Gorki List (zawiera wyciąg z 26 ziół), Maraska Pelinkovac (nie mylić z Maraską) oraz Badel.
Pelinkovac ma swoje odpowiedniki w Bułgarii (Pelin), Rumunii (Vin Pelin) oraz na Węgrzech (Unicum).
Travarica
Travarica to popularny w Chorwacji (szczególnie na Istrii) rodzaj Rakiji aromatyzowanej ziołami - po chorwacku travam oznacza tyle co trawa co można utożsamiać z liśćmi i gałązkami ziół, które pływają w butelce z alkoholem, oddając jej zielonkawo-złoty kolor. Gorzkawą bazę smakową nadaje wódce dodatek m.in. ruty zwyczajnej, która ma także działanie bakteriobójcze. Travaricę zazwyczaj serwuje się na początku posiłku.
Biska
Biska to rodzaj wywodzącej się z półwyspu Istria chorwackiej nalewki ziołowej przygotowywanej na bazie Rakiji. Recepturę tę pozostawili ponoć po sobie celtyccy druidzi, którzy przemierzali te tereny zanim opanował je Rzym. Charakterystyczna dla Biski jest dodatek jemioły (efektownie wygląda gałązka włożona do butelki z alkoholem), dzięki której nabiera aromatu i koloru. Bisce przypisuje się właściwości lecznicze – ma regulować krążenie. Najbardziej ceniona jest ...
Rakija
Inaczej niż w Grecji, gdzie Raki oznacza wyłącznie wódkę winogronową, jugosłowiańska Rakija oznacza wszystkie wódki robione na bazie owoców. Najbardziej znana jest w tym względzie Šljivovica, którego bazą jest moszcz śliwkowy. Nie mniej cenione są jednak wódki robione na bazie winogron, czyli tutejsze brandy Lozovača oraz popularna w Serbii mocna Komovica (50 proc. vol.) robiona na bazie wytłoków winogronowych – podobnie jak francuski Marc czy też włoska Grappa. Mniej ...
Boza / Braga
Boza (ew. Braga) to niskoalkoholowy napój (około 1 proc. vol., podobnie jak wschodniosłowiański Kwas Chlebowy) wywodzący się z Turcji gdzie przygotowywano ją już w X wieku. Ze względu na późniejsze ottomańskie wpływy pijana jest także na Bałkanach, m.in. w Bułgarii oraz Albanii, Macedonii, Bośni i Serbii. W Rumunii znana jest jako Braga. Istnieje także Armeński wariant tego napoju.
Zwykle jest ona przygotowywana ze sfermentowanej kukurydzy (w Bułgarii raczej używa się ...
Djevrek / Gevrek
Djevrek czy też Gevrek to popularny na całych Bałkanach rodzaj obwarzanków, posypanych sezamem.
Takie same pieczywo można spotkać w Turcji pod nazwą Simit (w Izmirze także Gevrek).
Šurlice
Šurlice to domowy makaron wywodzący się z chorwackich wysp położnych w północnej części Adriatyku: Krk, Rabu, Cresu i Losinja (cały region nazywany jest Kwarner). Kluski przygotowuje się z rozwałkowanych, prostokątnych kawałków ciasta zwijanych wzdłuż, szerszego boku, tak aby uformować rodzaj niedomkniętego ruloniku – kształtem przypominają Paštrovski Makaruli, a jeszcze bardziej włoski Casarecce. Często serwuje się go z ciężkimi sosami mięsnymi, takimi jak ...
Fuži
Fuži to tradycyjny makaron wywodzący się z chorwackiej Istrii. Ma kształt płaskich kwadratów szerokości 3-4 cm, zwiniętych w rurkę, których dwa przeciwległe rogi są ze sobą złączone - tradycyjnie zwijało się je na drewnianym patyczku (np. trzonku drewnianej łyżki) i pod tym względem przypomina Paštrovski Makaruli, a jeszcze bardziej włoski Garganelli. Fuži zwykle podaje się z sosem pomidorowym przygotowywanym na bazie cielęciny, a przy lepszych okazjach także z ...
Proja / Projara
Proja to kukurydziany chleb, który na Bałkanach, a w szczególności w Serbii zdobył niezwykłą popularność w czasie kryzysu lat 50-tych. Nieco bardziej bogatą wariacją tego pieczywa jest Projara, która poza mąką kukurydzianą wzbogaconą mąką pszenną, oliwą i wodą zawiera jeszcze jajka, jogurt i ser.
