Mulukhiyah / Szpinak Egipski / Juta Kolorowa / Juta Biała
Ten rodzaj Juty wywodzącej się z Indii w Polsce znany jest pod wieloma nazwami: Juta Kolorowa, Juta Warzywna, Juta Długoowockowa, Jarzychna Warzywna, Korchorus Warzywny, Ślaz Żydowski (łac. Corchorus olitorius L.). Dziś uprawia się ją w całej Azji, ale przede wszystkim w krajach Arabskich. Nosi tu różne nazwy: Mulukhiyah, Mloukhiya, Molokhia, Mulukhiyya, Malukhiyah, Nalita. W Indiach i na dalekim wschodzie, aż po Japonię, spotkać można też tzw. Jutę Białą (łac. Corchorus ...
Szpinak Morski / Szpinak Nowozelandzki
Szpinak Morski (łac. Tetragonia tetragonioides) w Polsce znany jest jako Trętwian Czterorożny. Wywodzi się z nowej Zelandii (stąd nazwa) i Tasmanii gdzie rośnie dziko. Do Europy przywiózł w 1771 roku Anglik, Joseph Bans, jako jedną ze zdobyczy z wyprawy Jamesa Cooka dookoła świata – stąd też jego alternatywna nazwa Kapusta Cook’a. Jest on nieco podobny do zwykłego szpinaku, ale rośnie nieco później w lato – stąd jego popularność jako substytutu tej rośliny.
Szpinak Górski / Szpinak Francuski
Szpinak Górski w Polsce znany jako Łoboda Ogrodowa (łac. Atriplex hortensis) jest rodzajem Komosy. Jego różnokształtne, różnobarwne (zielone lub czerwone) i nieco kwaśno-słone liście w basenie morza śródziemnego jadane są już od czasów biblijnych – jedna z odmian Łobod była wspomniana w księdze Hioba jako warzywo biedaków. Używa się ich podobnie jak zwykłego szpinaku.
Szpinak
Szpinak (łac.
Spinacia) to wywodząca się z Persji roślina liściasta. To co znamy z zastosowań kuchennych to jego podstawowy gatunek,
Szpinak Warzywny (
Spinacia oleracea L.). Ze Środkowego Wschodu najpierw trafił do Chin (gdzie dziś znajduje się 80 - 90 proc. upraw), a później - w IX - X wieku - także do Europy. Przywieźli go Arabscy kupcy i rozpopularyzowali w krajach Śródziemnomorskich. Szczególnie ceniony był przez
Włochów, którzy modę na szpinak eksportowali do innych krajów - Katarzyna de Medici np. rozpowszechniła go na dworze
francuskim.
Pod nazwą szpinak znanych jest wiele roślin liściastych, które jednak botanicznie nie mają wiele wspólnego ze Szpinakiem Warzywnym.
...
Portulaka (Frijoles con Verdolagas)
Portulaka to roślina zielna występująca w ponad 100 odmianach. Wiele z nich to kwiaty ozdobne, niektóre jak
Portulaka Zwyczajna (łac.
Portulaca oleracea L. subsp. oleracea) lub
Portulaka Siewna (łac.
Portulaca oleracea L. subsp. sativa) dają jadalne listki – pierwsza z nich jest niska i ma wąskie listki (za to bogata w kwasy Omega-3 oraz witaminę E), a druga wysoka i ma szerokie liście. Są one równie uniwersalne jak liście
szpinaku: nadają się do sałatek, ale także do smażenia lub gotowania. Używa się też kłączy (podobnie jak
szparagów).
W Polsce portulaka zwyczajna rośnie jako chwast ogrodowy. W Europie najpopularniejsza jest w kuchni
greckiej.
Używa się jej również np. w kuchni
meksykańskiej gdzie nosi nazwę
Verdolagas. Jada się nie tylko świeżą, ale także gotowaną. Poniżej meksykański przepis na
Frijoles con Verdolagas czyli portulakę z
fasolą.
...
Jarmuż / Cavolo Nero
Jarmuż (
Brassica oleracea L. var. sabellica L.) to jedna z najstarszych odmian
Kapusty Warzywnej. Jadano go już w starożytności, a szczególną popularnością w Europie cieszył się w wiekach średnich. Dziś uprawia się go na wszystkich kontynentach. Liście jarmużu, zwykle karbowane, rosną w rozetowatych pękach. W zależności od kształtu liści występuje kilka rodzajów Jarmużu – m.in. uprawiany we
Włoszech, charakteryzujący się czarnymi liśćmi
Cavolo Nero, nazywany w Polsce
Jarmużem Toskańskim.
Używa się ich do sałatek, gotowania, a także do smażenia. Typowe potrawy to zupy, takie jak
toskańska Ribollita, czy też
greckie duszone warzywa
Chortomageira.
...
Endywia
Endywia to jedna z dwóch podstawowych odmian cykorii (łac. Cichorium endivia). Wywodzi się z bliskiego wschodu, a do Europy dotarła w XVI wieku. W przeciwieństwie do popularnej Cykorii Podróżnik (która niekiedy błędnie zwana jest Endywią) nie rośnie w małych zwartych kolbach, ale w główkach postrzępionych liści różnych kształtów, przypominających Sałatę. Głównie uprawiana jest w basenie Morza Śródziemnego - szczególnie popularna we Francji tzw. Scarole uprawiana ...
Rukiew Wodna
Rukiew Wodna (łac. Nasturtium officinale) to jedno z najstarszych warzyw liściastych. Wywodzi się z Europy, skąd rozprzestrzeniła się na cały świat. – kiedyś uprawiana była także w Polsce, dziś jest jednak rzadkością. Rukiew wywodzi się rodziny kapustowatych i ma podobne zastosowanie co kapusty. Jada się surowo w sałatkach lub na kanapkach oraz gotowaną – z rukwi robi się m.in. zupę. W Europie szczególnie popularna jest w Normandii, a coraz większe uznanie zyskuje ...
Gorczycznik Wiosenny
Gorczycznik Wiosenny (łac. Barbaraea verna) to roślina z rodziny kapustowatych. Wywodzi się z Południowo-Wschodniej Europy skąd rozprzesrzeniła na resztę starego kontynentu, do Ameryki oraz Azji. Jest uprawiana jako warzywo liściaste. Dodaje się je zarówno do sałatek, jak i gotuje oraz smaży, podobnie jak szpinak.
Pandan
Pandan to rodzaj tropikalnych roślin obejmujący 700 gatunków drzew i krzewów. Zazwyczaj rosną one na dalekim wschodzie oraz oceanii i mają dość szerokie zastosowanie. W przypadku tzw. Screw Pine (łac. Pandanus tectorius) wywodzącego się z Malezji bardzo cenione są jego duże słodkie owoce, jadane na surowo, a także gotowane. Poza tym jadane są także liście Pandanu – również łac. Pandanus odoratissimus, Pandanus odorifer czyli Pandanu wonnego - które w całej południo...
