Fenkuł, czyli Koper Włoski (po włosku Finocchio – łac. Foeniculum vulgare) to roślina z rodziny selerowatych o bardzo charakterystycznym Anyżkowym aromacie i smaku. Wywodzi się z basenu Morza Śródziemnego i jak sama nazwa wskazuje szczególnie popularny jest we Włoszech – etymologii należy szukać w zdrobnieniu łacińskiego foenu oznaczającym siano (chodzi o wygląd cienkich listków). Na południu półwyspu Apenińskiego rośnie dziko, a w regionach Toskanii i Emilli-Romagna uprawia się go bardziej systematycznie. Jest to zarówno zioło – nasiona, listki i łodygi – jak i warzywo. Bulwy jada się podobnie jak kapustę, nasionami doprawia m.in. charakterystyczną toskańską kiełbasę Finocchiona.
Fenkuł bardzo lubiany jest także w Grecji, gdzie również bardzo ceniony jest anyżkowy smak – patrz: Ouzo. Nazywany jest tu Marathos ze względu na to, że uprawiany jest przede wszystkim w okolicach Maratonu. Używali go już starożytni jako lek na kaszel (ma dużo witaminy C), a także dla poprawienia wzroku oraz bóle reumatyczne.
Aromat fenkuła przypadł do gustu jednak nie tylko Europejczykom (do sałatek często używają go nawet Niemcy). Powszechnie uprawiany jest w całej Azji szczególnie w basenie Morza Śródziemnego. W Libanie dodaje się go do omletu Ijjeh, a Tunezyjczycy z fenkuła przygotowują m.in. lekką sałatkę Salata al-Bisbas oraz Farfoucha Couscous. Jego popularność sięga nawet dalekiego wschodu: ziarna używane są w Tajlandii (tutaj nazywa się Yee Raa) oraz Chinach, gdzie dodaje się ich do przyprawy Pięć Smaków.
Pokrewny Fenkułowi jest Koper Ogrodowy, również wywodzący się z rodziny selerowatych.
(Poniżej sposób użycia Fenkuła: jak go najefektywniej pokroić i sporzytkować)
Przepisy z bulwami i liśćmi Fenkuła
TUNEZJA
– Salata al-Bisbas (Sałatka z fenkuła)
– Farfoucha Couscous (Kuskus z koperkiem i pomidorami)
GRECJA
– Marathokeftedes (Placuszki z fenkuła)
– Skordalia (Sos czosnkowy z ziemniakami)
BAŁKANY
– Maneštra (Chorwacka zupa warzywna)
WŁOCHY
– Focaccia del Venerdi Santo (Focaccia Wielkopostna)
– Pinzimonio / Cazzimperio (Surówka z nowalijek)
– Pollo con Finocchio (Kurczak duszony z fenkułem)
FRANCJA
– Bagna Cauda / Bagna Caôda (Sos sardelowy)
– Bouillabaisse (Marsylska zupa rybna)
– Poulettes au Pastis (Kurczak w pastisie)
Przepisy z nasionami Fenkuła
TUNEZJA
– Osbène (Kiełbaski z kurczaka)
BLISKI WSCHÓD
– Lahm Bi-Khal (Gulasz jagnięcy z warzywami)
INDONEZJA
– Rendang / Kalio (Duszona wołowina)
MALEZJA
– Bak Kut Teh (Bulion wieprzowy)
– Sup Kambing (Zupa jagnięca)
(Przepis na prostą sycylijską sałatkę z fenkuła i pomarańczy)