Empanada Gallega, to galicyjska wersja hiszpańskich Empanad, które nie przypominają popularnych, pieczonych pierogów, ale jest to rodzaj faszerowanego placka przypominającego angielski Pie. Tak bowiem Empanady wyglądały w swojej pierwotnej wersji, gdy jeszcze w Średniowieczu mięso zawijało się w ciasto i zapiekało, aby wydłużyć jego przydatność do spożycia. Tradycyjnie wypiekano je w glinianych miskach zwanych Cazuela umieszczanych w żarze paleniska. To styl bardzo charakterystyczny dla Galicji, a same Empanady służyły tu jako jedzenie, które łatwo można zabierać w podróż. Stąd posilali się nimi m.in. pielgrzymi zmierzający do Santiago de Compostella, co zostało zresztą uwiecznione w rzeźbach XII-wiecznego Portyku Chwały.
Tradycyjnie robi się je z mąki pszennej, chociaż z biegiem czasu niekiedy zaczęto też używać kukurydzianej. Przygotowuje się je jak dobrze znane nam nadziewane placki: jedną warstwą ciasta pełni rolę spodu, a drugą przykrywa całoś po umieszczeniu nadzienia. W galicyjskich Empanadach rodzaj farszu jest bardzo różnorodny, najczęściej bazuje jednak na mięsie lub rybach (tak jak na filmie powyżej, gdzie użyto Tuńczyka). Co charakterystyczne tu zazwyczaj nie używa się pomidorów do przygotowania wcześniej podduszonego nadzienia.
Dziś używanie glinianych naczyń raczej wychodzi z użycia – spotkać je można np. w piekarniach – a w domowych warunkach gdzie Empanada Gallega piecze się w piekarniku, najczęściej formuje się ją na blasze w kształcie prostokątnego ciasta.
Składniki:
Ciasto:
– 500 gr mąki pszennej
– 100 ml letniej wody lub mleka
– 100 ml białego wina
– 1 łyżeczka soli
– 25 gr świeżych lub 7 gr suszonych drożdży (opcjonalnie)
Farsz:
– 300 gr mielonego mięsa wieprzowego lub wołowego, a jeśli używa się ryby to np. 300 gr Tuńczyka z puszki (można też użyć i jednego i drugiego)
– 2 cebule pokrojone w półplasterki
– 3 słodkie papryki pokrojone w paski (kolor dowolny)
– 2 ząbki czosnku, posiekane
– pół łyżeczki pieprzu
– 2 łyżeczki mielonej papryki
– 3 jajka na twardo drobno posiekane
– 1 jajko surowe, roztrzepane
– 100 ml oliwy (posłuży też do ciasta)
Przygotowanie:
- Najpierw przygotować farsz: Na dużej patelni rozgrzać oliwę i zrumienić na niej wołowinę lub wieprzowinę (o ile używa się mięsa)
- Dodać cebulę, paprykę, czosnek i doprawić solą, pieprzem oraz mieloną papryką. Dusić około 10 minut, aż warzywa zmiękną. Całość odstawić, aby nieco ostygła
- Przygotować ciasto: jeśli używa się drożdży najpierw należy jak wymieszać w wodzie/mleku (w tym względzie niema reguły niektórzy wolą ciasto drożdżowe inni się bez nich obywają). Po tem w misce umieścić wszystkie składniki i dodać ostygły, odcedzone z patelni tłuszcz (można to zrobić przy użyciu durszlaka, tak jak na filmie powyżej).
- Wyrobić ciasto i odstawić do lodówki aby odpoczęło przez pół godziny jeśli robi się je bez drożdży – ciast drożdżowe odstawić w ciepłe miejsce.
- Piekarnik rozgrzać do 210 st. C
- Ciasto podzielić na dwie części i każdą rozwałkować na dość cienki placek o tym samym kształcie.
- Płat ciasta przeznaczony na spód wyłożyć na blachę. Na wierzch ułożyć posiekane jajko, na to podduszony farsz, a na samą górę tuńczyka (o ile się go używa). Trzeba pamiętać o pozostaniu marginesów na brzegu, aby móc skleić placek
- Całość przykryć drugim płatem ciasta i dokładnie zlepić brzegi, najlepiej zawijając je do wewnątrz (jeśli pozostało nieco niezagospodarowanego ciasta można z niego zrobić zdobny wzór na wierzchu)
- Ciasto posmarować z wierzchu roztrzepanym jajkiem i zrobić w nim dwa nieduże otwory (kominki, którymi ucieknie gorące powietrze).
- Empanadę piec około 40 minut.
Empanadę zazwyczaj jada się na ciepło, tradycyjnie spożywało się jednak także na zimno.
