Dolma, a w liczbie mnogiej Dolmades, oryginalnie to nadziewane warzywa, takie jak pomidory, papryka, bakłażan czy cebula – nazwa wywodzi się od tureckiego czasownika dolmak znaczącego nadziewać. I tak do dziś wygląda zazwyczaj Dolma przygotowana na bliskim wschodzie (ta wersja na filmie poniżej). Co więcej tradycyjnie tak samo nazywano nadziewane owoce morza, takie jak np. ośmiornica. Z czasem nazwa Dolma zaczęła jednak zmieniać tak szerokie znacznie i utożsamiła się z tym co Turcy nazywają Sarma, czyli liśćmi winogron (rzadziej kapusty) nadziewanymi różnymi dodatkami z ryżem na czele (oba są zaliczane do wspólnej grupy dań zawijanych w liście czyli Yaprak). W tej wersji rozprzestrzeniła się przede wszystkim w zachodniej części imperium osmańskiego, m.in. Bałkanach oraz Grecji, a także krajach na które Turcy mieli wpływ – polskim dziedzictwem są gołąbki, a do Szwecji przywiózł je Karol XII, któremu po przegranej bitwie pod Połtawą ucieczkę do Turcji zorganizował Stanisław Poniatowski.
Dolma nadziewana mięsem, serwowana jest na gorąco, z sosem, podczas gdy wegetariańskie jada się na zimno jako meze.
Składniki:
– 400 gr ryżu krótkoziarnistego
– 3 drobno posiekane cebule
– 40 niedużych liści winogron
– pół szklanki posiekanej mięty
– łyżka posiekanego kopru
– 150 ml oliwy
– 150 ml soku z cytryny
Przygotowanie:
- W dużej misce wymieszać cebulę, ryż, zioła, oliwę oraz 2/3 soku z cytryny. Dodać łyżkę soli.
- Zagotować wodą i kwadrans moczyć w niej liście winogron. Liście przełożyć do zimnej wody i moczyć je kolejne 10 minut.
- Małe porcje farszu nakładać na liście i zawijać jak paszteciki.
- Dolmades umieścić w garnku, zalać wodą z resztą soku z cytryny i gotować pod przykryciem ok. godziny, aż liście będą miękkie.
(Poniżej przepis na Dolmę w postaci nadziewanych warzyw)